Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) İşçi Sayısı 10 ile 50 Arasında Olan İşyerlerinde 01.07.2018 tarihinde Başlıyor
ZORUNLU BES ŞARTLARI NELERDİR?
Öncelikle şunu söyleyelim; zorunlu değil, otomatik BES!
Peki, kimleri kapsıyor, kazancınız ne olacak ve nasıl çıkabilirsiniz?
KİMLERİ KAPSIYOR?
Eğer 1972 ve üstü doğumlu çalışan iseniz otomatik bireysel emeklilik sistemine dahil olacaksınız demektir.
Çalışan sayısı 10-50 arasında olan işyerlerinde çalışanlar 01/07/2018 tarihinden itibaren,
Çalışan sayısı 5-10 arasında olan işyerlerinde çalışanlar 01/01/2019 tarihinden itibaren, otomatik olarak BES planına dahil edilecekler.
KAZANÇ NE KADAR?
Aylık birikim tutarı, prime esas kazancınızın yüzde 3'ü kadar olacak.
Eğer aylık daha yüksek bir oranda birikim yapmak isterseniz işvereninize bildireceksiniz ya da borç ödüyorsunuz veya katkı payı ödemeye durumunuz yok ise en fazla 3 ay ara verebileceksiniz. Ara verme talebinizi en geç ücret ödeme gününden üç iş günü öncesinden bildirmeniz gerek.
Otomatik Bireysel emeklilik Sisteminde kalmaya devam ederseniz, devlet aylık katkı payının yüzde 25'i desteğinden faydalanacaksınız. Ayrıca bir kereye mahsus olmak üzere 1000 lira destek verilecek. En az 10 yıl sistemde kalıp birikimlerinizi maaş olarak almaya karar verdiğinizde devlet toplam birikimin yüzde 5'i kadar bir katkı daha verecek.
İlk 3 yılda sistemden ayrılırsanız devlet katkısı verilmeyecek. Devlet katkısı hak ediş oranı 3-6 yıl için yüzde 15, 6-10 yıl için yüzde 35, 10 yılını doldurduğunuz için yüzde 60, sistemde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamladığınızda yüzde 100 olacak.
ZATEN BİREYSEL EMEKLİLİĞİNİZ VARSA...
Ben zaten bireysel emeklilik sistemindeyim ikinci birikimi yapamam diyorsanız iki ay içinde cayma hakkınız mevcut. Otomatik sistemden çıkarken hem kesilen parayı hem de varsa getirisini 10 gün içinde geri alabileceksiniz.
SİSTEM HAKKINDA ÖZET BİLGİ
6740 sayılı Kanunla, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda yapılan düzenlemeyle, çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dâhil edilmesi zorunluluğu getirilmiş ve buna ilişkin çıkarılan yönetmeliğe göre, Bakanlar Kurulu kararı ile 01.01.2017 tarihinden itibaren yürürlüğe konulmuştur. Söz konusu kanun ve buna ilişkin çıkarılan yönetmelik hükümlerine göre, özel ve kamu sektöründe çalışanlardan, Türk vatandaşı olan ve 45 yaşını doldurmamış tüm çalışanların, işverenleri aracılığıyla Bireysel Emeklilik Sistemine işçi sayısına göre kademeli olarak dahil edilmeleri ZORUNLU bulunmaktadır.
Birden Fazla İşyeri Olan İşverenin Çalışan Sayısının Belirlenmesi:
Birden fazla işyeri olan İşverenin çalışan sayısının belirlenmesinde, bütün işyerlerinde çalışanların toplamı göz önünde bulundurulacaktır. İşyerlerinin başka illerde olması bu durumu değiştirmeyecektir.
Bireysel Emeklilik Sistemi Kapsamına Zorunlu Olarak Dahil Olanlar:
Türk vatandaşı olup, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre (SSK ve Emekli Sandığına tabi) çalışanlardan;
a- İşverenin Yönetmelik kapsamına alınma tarihi itibariyle çalışmakta olan 45 yaşını doldurmamış kişileri,
b- İşverenin kapsama alınmasından sonra bu işverene bağlı olarak işe başlayan ve işe başlama tarihinde 45 yaşını doldurmamış kişileri ve bu çalışanları istihdam eden işverenleri kapsar.
Ancak, 5510 sayılı Kanununun 5. maddesinin (g) bendi kapsamında yer alan ve ülkemiz ile sosyal güvenlik Sözleşmesi olmayan ülkelere götürülen Türk işçileri, otomatik katılım sistemi kapsamında bulunmamaktadır.
Çalışanın Katkı Payının Hesaplanması ve Emeklilik Şirketine Aktarılması:
Yönetmelik kapsamında çalışanların ücretinden işveren tarafından prime esas kazancın %3’ü oranında çalışan katkı payı hesaplanır. Hesaplanan tutarın virgülden sonraki kısmı hesaplamada dikkate alınmayacaktır.
Çalışanların almakta oldukları aylık ücretinden (SGK’ya yapılan bildirim üzerinden) % 3 oranında her ay Zorunlu olarak kesilecek olan çalışan katkı payı tutarı, işverenin bir veya birden fazla emeklilik şirketi ile imzalayacağı sözleşme kapsamında ilgili bireysel emeklilik şirketine aktarılacaktır
Çalışan İşçinin Bu sistemden (BES) Cayma Hakkı Bulunmaktadır:
Yapılan bu düzenleme çerçevesinde, kapsama giren işverenler, bir emeklilik şirketiyle anlaşıp 45 yaşın altındaki tüm çalışanlarını bir emeklilik planına dâhil etmekle yükümlüdür. Ancak işçiler, işverenleri tarafından emeklilik planına dâhil olduğunun kendilerine bildirildiği tarihi takip eden iki ay içinde emeklilik sistemine dâhil olmamayı isteyerek cayama hakkını kullanabilirler. İşçinin “CAYMA” hakkını kullanması durumunda, o tarihe kadar fona ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte, on iş günü içinde işçiye iade edilecektir. Ayrıca, cayma hakkını kullanmayan işçi, bazı durumlarda katkı payı ödemesine ara verilmesini talep edebilecektir.
Bireysel Emeklilik Sisteminde Emeklilik Şartları ve Devlet Katkısı:
İşverenleri tarafından bu kapsamda otomatik olarak bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen çalışanların emekli olmaya hak kazanmaları için sisteme giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamlamaları gerekiyor.
Çalışanlar tarafından ödenen katkı paylarına, mevcut bireysel emeklilik sistemi ile aynı koşullara tabi olarak % 25 oranında Devlet katkısı teşviki verilecektir. Cayma süresi sonrasında sistemde devam etmeye karar veren çalışanlara, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa göre 1.000,00 TL tutarında Devlet katkısı sağlanacaktır. Ayrıca, emeklilik halinde hesabındaki birikimi en az 10 yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında kalmayı tercih eden çalışana birikiminin % 5’i oranında ek Devlet Katkısı teşviki verilecektir.
BES ile ilgili İşverenlerin Yükümlülüğü ve Sorumlulukları:
1- İşverenler öncelikle, otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş, aşağıda yazılı bulunan en az bir emeklilik şirketi ile emeklilik sözleşmesi imzalamak zorundadır. Bu göre, işverenlerin merkez ve/veya taşra birimleri adına emeklilik sözleşmesi imzalanmasına ilişkin olarak yetkili yöneticilerini belirlemesi de gerekmektedir.
2- Çalışan tarafından sisteme ödenecek katkı paylarının çalışanın ücretinden kesilerek emeklilik şirketine aktarılması. İşveren katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşabilecek parasal kaybı telafi etmek zorundadır.
3- Söz konusu bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi işverenin sorumluluğunda olup, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından her bir ihlal için idari para cezası uygulanacaktır.
Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş Emeklilik Şirketlerin Unvanları aşağıya çıkarılmıştır.
· Aegon Emeklillik ve Hayat A.Ş.
· Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
· Allianz Yaşam ve Emeklilik A.Ş.
· Anadolu Hayat ve Emeklilik A.Ş.
· Avivasa Emeklilik ve Hayat Ş.
· Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş.
· BNP Paribas Cardif Emeklilik A.Ş.
· Cigna Finans Emeklilik ve Hayat Ş.
· Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş.
· Garanti Emeklilik ve Hayat Ş.
· Groupama Emeklilik A.Ş.
· Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş.
· NN Hayat ve Emeklilik A.Ş.
· Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş
· Metlife Emeklilik ve Hayat A.Ş
· Vakıf Emeklilik Ş.
· Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş.